Archive for July, 2008
31st July 2008
Colofn Golwg
Mae yna ddadl bosibl o gael dim ond un arweinydd i blaid wleidyddol – yn achos fy mhlaid i y Dirprwy (a darpar) Brif Weinidog. Ond mae yna beryglon mewn rhoi eich wyau i gyd mewn un fasged. Un o’r prif resymau am lwyddianau Llafur Newydd oedd y bartneriaeth (a’r tensiwn) rhwng Blair a Brown. Mae Brown yn ddi-werth ar ei ben ei hun.
Mae pleidiau gwleidyddol angen dau fath o arweinydd. Mae’r ex dominus yn cyfathrebu gyda’r bobl yn gyffredinol, gan ymestyn cefnogaeth y Blaid tu allan i’w cadarnleoedd. I wneud hynny mae’n rhaid cadw y bleidlais graidd yn hapus a dyna lle mae rôl yr in dominus yn allweddol. Blair wnaeth ymestyn tiriogaeth wleidyddol ar draws Lloegr-ganol, yn llwyddo i gynnwys papurau Rupert Murdoch, toreth o filiynwyr a chwpl o gyn-Aelodau Seneddol Toriaidd yn ei babell fawr ef..
Ond pe na bai Gordon Brown wedi chwarae rôl yr indominus (’yr ydym ar ein gorau pan fyddwn Lafur’) yn ei ffordd ddiffuant, ddifrifol a John Prescott wedi cyflawni’r un dasg mewn ffordd llai deallusol, mwy comig, fyddai Prosiect Llafur Newydd byth wedi llwyddo. Yn yr un modd mae llwyddiant Ieuan Wyn Jones i brofi wrth relyw pobl Cymru nad plaid y cyrion eithafol mo cenedlaetholwyr Cymreig wedi’r cwbl, ond mudiad sydd yn medru llywodraethu dros Gymru gyfan, yn llwyddiannus, yn dawel fedrus yn dibynnu ar allu’r Blaid i osgoi siom a dadrithiad ymhlith rhengoedd ei chefnogwyr traddodiadol.
Nid ar chwarae bach mae llwyddo i wneud hyn. Yn hanner gyntaf y ddegawd hon mi brofodd y Blaid cyfres o siomedigaethau a bygythiadau yn ei chadarnleoedd – colli Môn, colli Ceredigion, twf Cymuned fel adwaith i ‘fethiant’ y Blaid i wynebu argyfwng ieithyddol y Fro. Yn y cyd-destun hwn mi lwyddodd Dafydd Iwan – fel ffigwr eiconig yn dod o gefndir o genedlaetholdeb traddodiadol - i sefydlogi’r cwch. Hyn alluogodd ni i fynd ati i foderneiddio’r Blaid – yn fwayf cofiadwy wrth newid y logo i’r pabi, prosiect yr oedd Dafydd yn frwd iawn o’i blaid.
Mae twf y Blaid yng ngweddil Cymru yn parhau – ond yn y gogledd-orllewin yr ydym wedi gorffen y ddegawd i ryw raddau lle ddechreuon ni, gyda phryder ymhlith ein cefnogwyr traddodiadol am ffyddlondeb y Blaid i’w hegywddorion creiddiol. Y cynllun ysgolion oedd y sbardun ond mae hyn efallai yn symptom o rywbeth mwy. Elfyn , yn fy marn i, ydy’r indominus sydd a’r hygrededd sydd ei angen ar gyfer y cyfnod nesaf. Anfaddeuol fyddai ennill tir eto yng ngweddill Cymru, tra’n colli yn yr iard gefn.
17th July 2008
Colofn Golwg
Etholwyr Sir Gâr a ddaeth i’n hachub y bore anhygoel hwnnw o Fedi 1997. Ond etholwyr yr Alban a roddodd yr hwb allweddol, gyda’u pleidlais byddarol o ‘Ie’ yr wythnos flaenorol. Gyda’n golygon ni nawr ar gael Senedd ein hunain, gall yr Alban unwaith eto chwarae rol allweddol. Nid son am yr is-etholiad yn Glasgow ydw i, er y bydda i, a byddin o Bleidwyr, yn heidio yno i helpu dros yr wythnos nesaf mewn adlais o’r Gododdin. Yn hytrach, cyfeirio ydw i at bleidlais arall fydd yn newid hanes nid un, ond pedair gwlad.
Mae dwy o bleidiau’r Alban yn llythrennol ddi-arweiniad ar hyn o bryd. Un thema fydd yn dominyddu etholiadau arweinyddol Llafur a’r Dem-Rhyddion, sef refferendwm annibynniaeth yr SNP. Tro-bedol Wendy Alexander ar y pwnc – ac ymateb llugoer Llafur yn San Steffan – oedd yn rhannol gyfrifol am ei phenderfyniad i roi’r cotbib yn y to. Fel yng Nghymru, a’r brigâd hances-sidan Touhig-Murffiaidd, mi fydd yna rai yn siwr o geisio manteisio ar y cyfle i droi’r cloc yn ôl a dadnwneud y trywydd neo-cenedlaetholaidd. Mae’r MSP Iain Gray – enw digon addas ar gyfer y y Cysgod-weinidog Cyllid digon di-liw hwn– yn cael ei hybu gan Brown a gweddill yr alltudion ar feinciau Llafur yn Llundain. Cawn wybod mewn wythnos os bydd hynny o unrhyw gymorth.
Mae Cathy Jamieson ac Andy Kerr, ymgeiswyr o weddillion chwith y blaid yn fwy tebygol o gadw at addewid Alexander i gefnogi Mesur yr SNP ar Refferedwm pan y’i gyflwynir yn 2010. Mae’r Rhyddfrdywr hefyd yn trafod newid eu safwbynt. Hyd yn oed pe byddai Llafur yn newid eu polisi eto felly, mi fyddai dal yn bosib i Salmond ennill y dydd.
Gyda’r mesur yn cael ei gyflynwo yn Ionawr 2010 y tebyg yw y bydd y refferendwm – ar agor trafodaethau annibbyniaeth - yn yr Hydref. Beth bynnag yw’r canlyniad, bydd ymgyrch yr Alban yn cysgodi y cwestiwn tra gwahanol fydd o’n blaenau ni yng Nghymru. Os ydym yn benderrfynol o lwyddo, dim ond un opsiwn sydd mewn gwirionedd sef i gynnal y refferendwm ar yr un diwrnod ac Etholiad y Cynulliad. Mae’n bwysig nodi nad oes gan y Comisiwn Etholiadiadol, sydd wedi mynegi anfodlonrwydd ynglyn a’r awgrym, ddim rol o gwbl yn y penderfyniad a bod Deddf Llywodraeth Cymru eisoes yn cynnwys cymal sydd yn son am yr union bosibilrwydd yma o gyfuno refferndwm ac etholiad. Gyda cefnogwyr datganoli yn fwy tebygol o fynd allan i bleidleisio, os ydym am weld Senedd i Gymru, dyma’r cyfle gorau gawn ni am genhedlaeth.
15th July 2008
Gone by Christmas?
There has been speculation for some time at Westminster that Gordon Brown was to use his long-promised statement to MPs on Iraq before the Summer Recess to announce a complete withdrawal of British troops from Iraq. The timing for such a bold move could hardly be more auspicious; the Iraqi Premier Nouri Al-Maliki is locked in a heated debate with the Americans in calling for a fixed timetable for the early withdrawal of Coalition forces; Barack Obama is visiting the UK next week; and, oh yes, there is the small matter of the Glasgow East by-election and the Prime Minister fighting for his political survival.
Well, it seems the hopes of Labour MPs have been dashed again by the Ditherer-in-Chief. Prompted by American criticism of British tactics in Basra, it turns out we are actually sending more troops. Gordon Brown could have been the Prime Minister that brought us out of Iraq. Now it looks as if he will go down as the Prime Minister that kept us there, at least until he leaves Downing Street (which may be sooner than we think).
8th July 2008
BBC: One into Four
Tony King whose devastating report on the ‘metropolitan mind-set” of the BBC last month delivered the most damning verdict on BBC news since Hutton was accused of using ’strong’ and ‘colourful language’ by Michael Lyons, Chair of the BBC Trust, as he appeared before the House of Commons Culture Select Committee this morning. This is harsh criticism from an Englishman who prefer their official reports ‘weak’ and ‘bland’. I pointed out the mountain of evidence on which it had been based - the 136 times that health and education stories were covered by the network, all exclusively in relating to England; the fact that ‘almost none of the BBC’s 2007 election coverage dealt with Wales in any way”; the entire series of Panorama that failed to mention the devolved administrations at all.
Next week the Trust meets to discuss its Action Plan. We should demand three things as a first step in redresssing London-centricity: a Welsh all-inclusive news hour at Six, a Welsh opt-out for Newsnight as in Scotland and more network reporters based in Wales. The ultimate solution is, of course, as Samir Shah, the BBC’s non-executive director, has argued a federal BBC composed of distinct national broadcasters with power over commissioning and scheduling devolved. Only then will the BBC start to look like Britain as it is and not the top-heavy, ’One BBC’ monolith that belongs to a pre-devolutionary age
Mark Thompson did at least take the opportunity to reject the Scottish Labour Party’s accusation of SNP-bias in BBC Scotland. Is it me or is Labour increasingly sounding desperate, paranoid and pathetic?
7th July 2008
Fuel Tax Robbery
Last Wednesday I argued along with my SNP colleagues for a fuel tax regulator to dampen down the huge fluctuations in fuel prices on the international oil market by cutting (or increasing) duty in response to fuel price surges (or falls). The Lib Dems attacked us and the Tories were conspicuous in not supporting us in the lobbies later. So imagine my surpise when I read over the weekend that George Osborne was to announce Tory plans for a “fuel price stabiliser” that would iron out volatility in fuelprices by cutting duty in response to movements in the oil market price. Hmm. Is this the same Tory Party whose Leader and Shadow Chancellor have often sent up the Prime Minister for stealing their ideas. It seems that they are not averse to a bit of intellectual plagiarism themselves. And is the same party that has attacked the Government for sidelining Parliament and making their announcements direct to the media. If the Tories didn’t want to support outr amendment, they could have put down their own: but no they decided that not breaking their media embargo was more important……
At this time of world crisis in energy, food and the economy, it’s comforting to know that both Government and Opposition are as vacuous as each other.
We’re sending George an invoice anyway for this bit of policy development work on behalf of the intellectual power-house that is the modern Conservative Party. No doubt, he could recycle some of his income from his recent IoD appearance in Jersey. As a goodwill gesture we’ve thrown in some other policies for free: on a referendum on a Parliament for Wales and the withdrawal of troops from Iraq.